Việc thành lập doanh nghiệp là quyền lợi của công dân, tuy nhiên, không phải ai cũng đủ điều kiện để thực hiện. Dựa vào Luật Doanh nghiệp 2020 số 59/2020/QH14, có một số nhóm đối tượng bị cấm thành lập doanh nghiệp. Bài viết này, CENVI.vn sẽ làm rõ các nhóm đối tượng này, từ cơ quan nhà nước, cán bộ công chức cho đến những người chưa thành niên, nhằm giúp bạn hiểu rõ hơn về những hạn chế và quy định pháp lý liên quan.
Các trường hợp bị cấm thành lập doanh nghiệp
1. Các đối tượng liên quan đến cơ quan nhà nước và lực lượng vũ trang
- Cơ quan nhà nước hoặc đơn vị thuộc lực lượng vũ trang nhân dân không được sử dụng tài sản nhà nước để kinh doanh nhằm thu lợi riêng cho tổ chức của mình.
- Sĩ quan, hạ sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân, viên chức quốc phòng thuộc Quân đội nhân dân Việt Nam và Công an nhân dân Việt Nam, ngoại trừ trường hợp được ủy quyền quản lý phần vốn góp của Nhà nước tại doanh nghiệp hoặc doanh nghiệp nhà nước.
2. Các cá nhân bị hạn chế năng lực hoặc bị xử lý hình sự
- Người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự hoặc có khó khăn trong nhận thức và kiểm soát hành vi.
- Người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự, bị tạm giam, chấp hành hình phạt tù, hoặc đang bị cấm đảm nhiệm chức vụ, hành nghề theo quyết định của Tòa án.
- Các cá nhân đang chấp hành biện pháp xử lý hành chính tại cơ sở cai nghiện bắt buộc hoặc cơ sở giáo dục bắt buộc.
3. Cán bộ, công chức và người giữ vị trí quản lý
- Cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức.
- Cán bộ lãnh đạo, quản lý nghiệp vụ trong doanh nghiệp nhà nước, trừ trường hợp được cử làm đại diện quản lý vốn góp của Nhà nước tại doanh nghiệp khác.
4. Tổ chức hoặc pháp nhân bị hạn chế theo quy định pháp luật
- Tổ chức không có tư cách pháp nhân.
- Pháp nhân thương mại đang bị cấm kinh doanh hoặc hoạt động trong các lĩnh vực cụ thể theo Bộ luật Hình sự.
Những đối tượng bị cấm quản lý doanh nghiệp
Luật Phá sản 2014 (số 51/2014/QH13) quy định rõ những đối tượng không được phép đảm nhiệm chức vụ quản lý doanh nghiệp hoặc hợp tác xã sau khi bị tuyên bố phá sản. Cụ thể:
1. Quản lý doanh nghiệp 100% vốn nhà nước
Các cá nhân giữ chức vụ như Chủ tịch, Tổng giám đốc, Giám đốc, hoặc thành viên Hội đồng quản trị trong doanh nghiệp 100% vốn nhà nước bị tuyên bố phá sản không được tiếp tục đảm nhận các chức vụ tương tự tại bất kỳ doanh nghiệp nhà nước nào khác. Quy định này có hiệu lực kể từ ngày doanh nghiệp bị tuyên bố phá sản.
2. Đại diện phần vốn góp của Nhà nước
Người đại diện phần vốn góp của Nhà nước tại doanh nghiệp có vốn nhà nước bị tuyên bố phá sản cũng bị cấm đảm nhận các vị trí quản lý tại bất kỳ doanh nghiệp nào có vốn góp từ Nhà nước.
3. Người vi phạm quy định pháp luật về phá sản
Cá nhân giữ chức vụ quản lý tại doanh nghiệp hoặc hợp tác xã bị tuyên bố phá sản mà cố ý vi phạm các quy định tại khoản 1 Điều 18, khoản 5 Điều 28 và khoản 1 Điều 48 của Luật Phá sản 2014 sẽ bị Tòa án quyết định cấm thành lập hoặc quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã. Thời hạn cấm là 03 năm kể từ ngày Tòa án nhân dân ra quyết định tuyên bố phá sản.
4. Trường hợp ngoại lệ
Các quy định cấm trên không áp dụng nếu doanh nghiệp hoặc hợp tác xã rơi vào tình trạng phá sản do những lý do bất khả kháng.
Những quy định này nhằm đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm của người quản lý trong quá trình điều hành doanh nghiệp.
Tại sao người chưa thành niên không được thành lập doanh nghiệp?
Theo quy định của pháp luật Việt Nam, cụ thể là Bộ luật Dân sự 2015 và các luật liên quan: Người chưa thành niên không được phép thành lập doanh nghiệp vì:
– Năng lực hành vi dân sự hạn chế: Người dưới 18 tuổi có năng lực hành vi dân sự hạn chế, không thể thực hiện đầy đủ các giao dịch pháp lý, bao gồm thành lập và điều hành doanh nghiệp.
– Bảo vệ quyền lợi: Pháp luật bảo vệ người chưa thành niên khỏi các rủi ro pháp lý và tài chính có thể phát sinh khi tham gia vào các hoạt động kinh doanh.
– Quy định về doanh nghiệp: Theo Luật Doanh nghiệp 2020, chỉ những cá nhân đủ 18 tuổi và có đầy đủ năng lực hành vi dân sự mới được phép thành lập doanh nghiệp.
Những quy định này nhằm đảm bảo sự bảo vệ và phát triển hợp pháp của người chưa thành niên.
Lời kết
Tóm lại, luật một số đối tượng bị cấm thành lập doanh nghiệp là nhằm đảm bảo sự tuân thủ các quy định pháp lý và bảo vệ quyền lợi của các cá nhân. Các nhóm đối tượng như cơ quan nhà nước, cán bộ, công chức, người chưa thành niên và những cá nhân đang phải chịu trách nhiệm pháp lý đều bị hạn chế trong việc tham gia vào các hoạt động kinh doanh. Những quy định này không chỉ bảo vệ quyền lợi của những cá nhân này mà còn góp phần tạo ra môi trường kinh doanh lành mạnh và bền vững.
